|
Je kunt de waardebepaling zien als een financiële rekenklus, heel rationeel. Je kunt ook naar de waardebepaling kijken als een onderdeel van je onderhandeling met de verkoper, als deel van het spel. Maar hoe weet je bij die grote bedragen waneer het te veel is? Daarvoor moet je eigenlijk een gevoel ontwikkelen. Dat doe je door het begrijpen en zelf aanleveren van de input voor de waardebepaling.
Als het gaat over de waarde van het bedrijf, hoor je steeds grote bedragen over tafel gaan. Maar als de bedragen je niets zeggen, dan kun je niet inschatten wat de impact of realiteit is van die bedragen. Omdat je geen ervaring hebt met het kopen en financieren van bedrijven, heb je zelf ook geen ervaring en gevoel bij de hoogte van een bedrag. Is een bedrag te hoog? Wat betekent dat? Wat betekent dat voor mij of voor het bedrijf? Grote bedragen die niets zeggen, veroorzaken dikwijls een vorm van bewustzijnsvernauwing. Dat maakt dat kopers soms ja zeggen zonder te beseffen waartegen ze ja zeggen en zonder dat ze de gevolgen overzien. Dit geldt overigens niet alleen voor MBI-kopers. Ook bij grote bedrijven maken bestuursleden deze fout, bijvoorbeeld omdat ze niet durven zeggen: ‘ik begrijp het niet’.
Neem als vergelijking de prijs van iets waar je wel verstand van hebt en waar je meer ervaring mee hebt dan andere mensen. Jij ziet dan wanneer iemand teveel voor iets betaalt en je weet wat daarvan de consequenties zijn. Of neem de aankoop van een auto. Als je een nieuwe of tweedehands auto koopt, en je verdiept je in de prijs die bij verschillende dealers wordt gevraagd, dan krijg je een goed idee bij welk bedrag je teveel gaat betalen. Bij de bedragen voor het overnemen van een bedrijf mis je dat gevoel.
Je kunt het ook vergelijken met de duizenden klanten van de DSB-bank die in het verleden ja zeiden tegen financiële verplichtingen die ze niet konden overzien, in de vorm van hypotheken en opgestapelde verzekeringspolissen. ‘Hoe bestaat dat?’, en ‘Dat zal mij niet overkomen’, zijn veel voorkomende reacties. Er is onderzoek gedaan hoe zoiets kan gebeuren. Misschien dat je met de uitkomsten van het onderzoek jezelf kunt aanscherpen. Hoogleraar mevrouw Sent van de Radboud Universiteit Nijmegen zei naar aanleiding van de DSB-problemen o.a. het volgende: “Wat we zien is dat mensen veel slechter omgaan met grote bedragen dan met kleine bedragen… We krijgen dan last van een heel vervelende financieel economische combinatie: hebzucht, beperkte rationaliteit en overdreven optimisme… Uit onderzoek is gebleken, dat we het bij grote bedragen niet meer zo goed overzien en dat, vooral wanneer er een expert in het geding is, zo blijkt uit onderzoek, onze hersenen minder actief zijn omdat we denken: die expert zal het allemaal wel weten, en daar vertrouwen we dan blind op. Maar dat is niet altijd terecht … Want uiteindelijk is het een hele ingewikkelde materie en die kunnen we niet overzien. En die willen we ook niet overzien, daar hebben we niet zo’n behoefte aan.”
Als je jezelf kent, dan kun je op basis van het bovenstaande besluiten waar je extra alert op moet zijn. Je kunt dan iemand in je overnameteam erop wijzen: behoed mij voor bijvoorbeeld overdreven optimisme, desinteresse in de details van de ingewikkelde materie of té verliefd zijn op het bedrijf.
De DSB-klanten liepen een keer tegen de te hoge (uitgestelde) lasten aan. Met alle gevolgen van dien. Voorkom dat dit jou gebeurt met je overname.
Tips voor het overnemen van een bedrijf vind je in het boek ‘De overname – een heldenreis’, van Marjon De Stefano
Meer columns lezen?
 Marjon De Stefano-Poulus werkt sinds 2006 als zelfstandig adviseur en coach vanuit haar bureau Via-Vista voor ondernemers in het midden- en kleinbedrijf. Bij de meeste van haar klanten speelt het thema van een aanstaande wisseling van eigendom en management van het bedrijf. "Het is mijn rol om de betrokkenen voor te bereiden op alle facetten die hierbij aan de orde komen. Dit zijn niet alleen de zakelijke facetten, maar juist ook de persoonlijke en – indien van toepassing – de aspecten van het familieverband".
|
|
